Blokady kręgosłupa, różne rodzaje zastrzyków na ból

Blokady kręgosłupa to zabiegi, o które najczęściej proszą mnie pacjenci. Jako lekarz anestezjolog wykonywałam je już setki razy. Dlatego chętnie opiszę wam, na czym polegają i kiedy warto wykorzystać je w leczeniu bólu. Zasadniczo blokady kręgosłupa możemy podzielić na te, które służą znieczuleniu pacjenta do operacji lub porodu oraz te, które mają za zadanie zwalczać silne dolegliwości bólowe niezwiązane z operacją.

Rodzaje zastrzyków do kręgosłupa

Pacjenci, mówiąc “zastrzyki do kręgosłupa” zwykle mają na myśli wszystkie rodzaje blokad, w których iniekcja wykonywana jest w pobliżu kręgosłupa.

Jest to nieprecyzyjne, ponieważ wyróżniamy kilka ich rodzajów. Różnią się one techniką wykonania i potencjalnym ryzykiem powikłań. Każda blokada kręgosłupa ma określone medyczne wskazania. A ich efekty różnią się od siebie.

Najprostszy podział obejmuje:

• Blokady centralne, czyli blokadę podpajęczynówkową i zewnątrzoponową

• Okołokorzeniowe

• Blokady okołokręgosłupowe

• Blokady do stawów międzykręgowych

Ten wpis poświęcę głównie blokadom nadoponowym, które stosuję w leczeniu bólu przewlekłego. Korzystając z odnośników, możesz przeczytać również o innych wykonywanych przeze mnie blokadach.

Centralne blokady kręgosłupa

Blokady centralne to zastrzyki do kręgosłupa, których pacjenci najbardziej się obawiają. Te rodzaje blokad anestezjolodzy wykonują w szpitalu najczęściej do różnego rodzaju operacji. Blokady centralne podajemy zazwyczaj do 2 przestrzeni: podpajęczynówkowej lub zewnątrzoponowej (lub obu łącznie).

Blokada podpajęczynówkowa to ta, którą anestezjolodzy często wykonują do cięcia cesarskiego lub zabiegów ortopedycznych na kończynach dolnych. Powoduje ona niemożność ruszania kończynami dolnymi i wyłącza czucie ciała, poniżej poziomu, na jakim wykonano nakłucie.

Blokada zewnątrzoponowa to rodzaj blokady, który anestezjolodzy wykonują np. do porodu siłami natury.

Blokady centralne (częściej zewnątrzoponowe) wykorzystuje się również w leczeniu bólu przewlekłego. Z bardzo dobrymi efektami.

Blokady kręgosłupa w leczeniu bólu

Zastrzyki nadoponowe (zewnątrzoponowe) stosuję w leczeniu bólu pleców oraz w zespołach korzeniowych spowodowanych problemami z kręgosłupem.

Najczęściej w przypadku:

• Choroby krążka międzykręgowego, przepukliny kręgosłupa.
• Choroby zwyrodnieniowej dysku, czyli dyskopatii.
• Stenozy kanału kręgowego w odcinku lędźwiowym.
• Przerzutów do kręgosłupa lub złamań patologicznych w przebiegu choroby nowotworowej.

Jakie korzyści przyniesie blokada zewnątrzoponowa (nadoponowa) w leczeniu silnego bólu?

• Po pierwsze zmniejszy ból, stan zapalny oraz obrzęk tkanek.
• Pozwoli ograniczyć lub zrezygnować ze stosowania doustnych leków przeciwbólowych.
• Poprawi ruchomość kręgosłupa oraz kończyn.
• Jeśli ból uniemożliwia ci podjęcie kompleksowej i skutecznej fizjoterapii czy rehabilitacji, blokada może ci to znacznie ułatwić. W wielu przypadkach dzięki temu udaje się uniknąć zabiegu neurochirurgicznego.

Czy każdy może skorzystać z blokady kręgosłupa?

Kwalifikację do blokady przeprowadzam podczas badania w gabinecie lekarskim. Jest ono bardzo szczegółowe, ponieważ w jego trakcie muszę przeanalizować możliwe przeciwwskazania do jego wykonania. W trakcie kwalifikacji przekazuję również informacje jak przygotować się do blokady. Dlatego nie ma możliwości odbycia wizyty kwalifikacyjnej i zabiegu jednego dnia.

Jakie działa nadoponowa blokada przeciwbólowa?

Podczas blokady zewnątrzoponowej leki sterydowe i znieczulające oblewają korzenie nerwowe, które są przyczyną bólu. Leki te złagodzą stan zapalny w korzeniach nerwowych i w otaczających je tkankach. Dodatkowo obniży się ogólna wrażliwość włókien nerwowych na ból.

Kiedy blokada kręgosłupa przynosi największe korzyści?

Największe korzyści blokada nadoponowa przynosi podczas ostrego epizodu bólu pleców i rwy kulszowej lub udowej. Mniejszej skuteczności możemy oczekiwać w przypadku stenozy kręgosłupa.

Jakie blokady sterydowe podaje się do kręgosłupa?

W zależności od rodzaju blokady decyduję się na różne rodzaje leków. Ma to związek z bezpieczeństwem ich podania oraz możliwymi skutkami ubocznymi.

Jak często można stosować blokadę sterydową kręgosłupa?

Decyzję o ilości i częstotliwości blokad sterydowych podejmuję zawsze u każdego pacjenta indywidualnie. Zawsze uwzględniam ryzyko takiej blokady i korzyści, jakie możemy z jej pomocą uzyskać.

Czy warto robić blokadę kręgosłupa?

Zastrzyki nadoponowe (zewnątrzoponowe) są zwykle skuteczne u ok. 60% osób. Ulga w bólu może trwać od jednego tygodnia do 1 roku. Zależy to od indywidualnego problemu bólowego u danego pacjenta.

Pierwsza blokada kręgosłupa ma zwykle charakter diagnostyczno-prognostyczny. Jeśli przyniosła ulgę w bólu, warto ją powtórzyć, jeśli objawy powrócą. Z reguły wykonuję maksymalnie do 3 wstrzyknięć w ciągu 1 roku.

Niestety niektórzy pacjenci mogą odczuć jedynie niewielką ulgę w bólu lub nie odczuć jej wcale. W przypadku, gdyby pierwsza blokada nie przyniosła żadnej poprawy w dolegliwościach bólowych, należy rozważyć inny rodzaj blokady lub zmianę metody leczenia.

Bez wątpienia skuteczność zewnątrzoponowych blokad sterydowych wzrośnie, jeśli podejmiesz rehabilitację i fizjoterapię zgodnie z zaleceniami. Dzięki temu jej efekty utrzymają się zdecydowanie dłużej.

Jak wykonuję wstrzyknięcie nadoponowe?

Blokadę zewnątrzoponową można wykonać na różnych wysokościach kręgosłupa.

Kiedy podaję lek do przestrzeni zewnątrzoponowej z tyłu kręgosłupa, igłę wprowadzam między sąsiadującymi blaszkami kręgów. Lek swobodnie rozprzestrzenia się w przestrzeni nadtwardówkowej, oblewając korzenie nerwowe.

Kiedy wykonuję blokadę kręgosłupa przez rozwór krzyżowy. Igłę wprowadzam na samym dole kręgosłupa przez otwór zwany rozworem krzyżowym. (Kliknij w link, aby przeczytać o niej więcej). Jest to jedna z najbezpieczniejszych blokad centralnych.

Jak przebiega blokada kręgosłupa?

Przed przystąpieniem do zabiegu jeszcze raz zbadam Cię dokładnie. Zabieg wykonuję w warunkach jałowych w gabinecie zabiegowym. Przed wstrzyknięciem leku nadoponowo, znieczulam miejsce zabiegu środkiem miejscowo znieczulającym. Dzięki temu samo podanie leku nie będzie bolesne. Możesz poczuć jedynie rozpieranie, szczypanie lub ucisk.

Czy blokada kręgosłupa jest bezpieczna?

Blokady kręgosłupa uważane są za stosunkowo bezpieczne. Jednak z ich wykonaniem wiąże się zawsze pewne ryzyko. Często towarzyszą im przejściowe skutki uboczne np. ból po wstrzyknięciu, nudności, bóle czy zawroty głowy, zaczerwienienie twarzy, wahania ciśnienia. Objawy te, jeśli się pojawią, ustępują z czasem.

Jak daleko od rdzenia kręgowego znajduje się przestrzeń nadoponowa, gdzie wykonana jest iniekcja i podanie leku?

“Czy podczas blokady igła wbija się w rdzeń kręgowy?” To najczęstsza obawa pacjentów przy blokadach centralnych. Uspokoję, że w przypadku żadnej z blokad centralnych igła nie może być wbita w rdzeń kręgowy.

Jednak w przypadku znieczulenia do kręgosłupa, nawet milimetrowa różnica w położeniu końcówki igły może prowadzić do podania leku w niewłaściwe miejsce. Dlatego bardzo ważne jest, aby zabieg wykonywał lekarz anestezjolog, wprawiony w tego typu znieczuleniach. Na poniższej rycinie schematycznie przedstawiłam przestrzenie, do których podaję leki podczas blokad centralnych.

Czy blokada kręgosłupa może dawać poważne powikłania?

Poważne powikłania zdarzają się rzadko. Mogą dotyczyć uszkodzenia rdzenia kręgowego, wystąpienia popunkcyjnych bólów głowy, niedowładu, udaru, ślepoty, zatrzymania krążenia. Dlatego decyzja o wykonaniu takiej blokady powinna być dobrze przemyślana.

Jakie są przeciwwskazania do blokady kręgosłupa?

Przeciwwskazania można podzielić na kilka kategorii.

W pierwszej z nich znajdują się wskazania medyczne.

Być może nie jest to najwłaściwszy rodzaj blokady do zniwelowania twojego bólu. Nie każda osoba odniesie porównywalne efekty po wykonaniu tego samego rodzaju zabiegu. Jeśli tak jest, zaproponuję ci inny rodzaj zabiegu lub dalszego leczenia.

Kolejna kategoria obejmuje bezwzględne przeciwwskazania do blokady np. uczulenie na stosowane w nim leki, ograniczenia ruchowe niepozwalające na przyjęcie pozycji niezbędnej do wykonania blokady przeciwbólowej, problemy anatomiczne.

Następna kategoria to przeciwwskazania względne do blokady, czyli takie, które można usunąć. Np. stosowanie leków rozrzedzających krew, wysokie poziomy cukru, skaczące ciśnienie tętnicze czy uogólniona infekcja.

Jeśli zastanawiasz się nad blokadą zewnątrzoponową to umów termin konsultacji, postaram się odpowiedzieć na wszystkie twoje pytania.

Być może zainteresują cię również:

Blokady przeciwbólowe jakie wykonuję dla pacjentów poradni leczenia bólu.

Testy diagnozujące przyczyny bólu pleców-do samodzielnego wykonania.