Ból nowotworowy jak go leczyć?
Skoro znalazłeś się na tej stronie, to nie przez przypadek. Jeśli męczy Cię ból nowotworowy. Potrzebujesz pomocy w zniwelowaniu bólu w przebiegu nowotworu, lub zwyczajnie boisz się, że ból taki może się pojawić. Trafiłeś idealnie.
Jestem lekarką. Od ponad 12 lat pomagam pacjentom w leczeniu bólu nowotworowego. Przeczytaj ten wpis, a dowiesz się jak z moją pomocą poradzić sobie z bólem nowotworowym.
Kiedy nowotwór boli?
Ból może pojawić się na każdym etapie leczenia choroby nowotworowej. Choć najczęściej towarzyszy zaawansowanym stadiom choroby (Występuje nawet u 75% chorych). Niestety aż w 63% przypadków ból może uniemożliwić wykonywanie codziennych czynności. Oczywiście tylko w sytuacjach jeśli nie będzie odpowiednio leczony.
Które nowotwory bolą najczęściej? W tej okrutnej konkurencji przodują: nowotwory trzustki oraz nowotwory głowy i szyi.
Metody leczenia bólu nowotworowego
Możliwości leczenia bólu w chorobie nowotworowej jest bardzo dużo. W opiece nad swoimi pacjentami wykorzystuję zarówno metody farmakologiczne, niefarmakologiczne jak i zabiegowe. Oto zaledwie niektóre z metod leczenia, które mogę Ci zaproponować:
Na konsultacji dobiorę metodę leczenia najwłaściwszą dla Cibie. Tak abyś szybko poczuł ulgę w bólu.
Leczenie farmakologiczne bólu nowotworowego
Lecząc ból nowotworowy po pierwsze, dbam o to, aby stosowane leki były skuteczne. Leczenie opieram na zasadach drabiny analgetycznej, czyli dobieram je w zależności od natężenia dolegliwości bólowych. Im silniejszy ból odczuwasz tym silniejsze leki zastosuję.
Jeśli obawiasz się działań ubocznych leków-niepotrzebnie. Staram się tak wybrać lek, aby uniknąć możliwych działań niepożądanych. Podczas konsultacji wspólnie ustalamy, która forma przyjmowania leków najbardziej Ci odpowiada (tabletki, roztwór do picia, spray do nosa, plastry naklejane na skórę, iniekcje itp).
Zdaję sobie sprawę, że samo łagodzenie bólu nie jest wystarczające dla pacjenta chorego na nowotwór. Na co dzień doświadczasz przecież wielu innych problemów powiązanych w sposób bezpośredni z odczuwanym bólem m.in:
- problemów ze snem
- lęku i depresji
- braku apetytu, czasem wyniszczenia
- nudności, wymiotów
- biegunek lub zaparć
Właśnie dlatego, dobieram leczenie tak, aby uwzględnić w nim wszystkie te problemy.
Co zrobić jeśli leki przeciwbólowe nie wystarczają?
Jeśli stosujesz leki przeciwbólowe regularnie. Jednak mimo to nie zapewniają one pełnego komfortu. Zauważyłeś, że ból pojawia się lub nasila na kilka godzin przed podaniem kolejnej dawki leku przeciwbólowego. Masz poczucie, że leki działają za krótko. Odczuwasz silną potrzebę wcześniejszego przyjęcia leku, niż wynikałoby to z planowanych godzin jego stosowania.
Oznacza to prawdopodobne, że dawki leków jakie stosujesz są niewłaściwe. Za krótkie działanie leków wiąże się z ustępowaniem działania tego leku pod koniec odstępu między kolejnymi dawkami.
Dobra informacja jest taka, że leczenie wymaga jedynie niewielkich modyfikacji, aby było skuteczne. Skontaktuj się ze mną a pomogę Ci zoptymalizować leczenie. Tak, aby było skuteczne.
Jak leczyć ból nowotworowy?
Jeśli ból ma charakter stały. Pojawia się każdego dnia. Odczuwasz, że jego natężenie zmienia się w ciągu doby. Raz jest silniejszy, raz słabszy. Nigdy jednak nie ustępuje całkowicie. Na krótko słabnie po zastosowaniu leków przeciwbólowych.
To znak, że potrzebujesz leku, który będziesz stosował w sposób ciągły. Zapewni Ci on pełen komfort zarówno w ciągu dnia jak i w nocy.
WSKAZÓWKA
Najlepiej w takiej sytuacji sprawdzą się leki o przedłużonym uwalnianiu.
Co mogę Ci zaproponować?
- np. plastry z opioidami, które działają 72 godziny,
- tabletki o 12 godzinnym działaniu, które można stosować 2 razy na dobę, o stałych porach.
Jeśli nie możesz stosować tych preparatów, pamiętaj, że leki o krótkim czasie działania (np. działające 4 godziny) należy przyjmować regularnie. W stałych odstępach czasowych.
Czy w bólu nowotworowym można od razu stosować silne leki?
Jak najbardziej. Silne bóle wymagają silnie działających leków. Leki przeznaczone na bóle o słabym lub średnim natężeniu mogą okazać się zupełnie nieskuteczne.
Jeśli chcesz poznać wszystkie tajemnice silnych leków opioidowych zapoznaj się z wpisem, którym omówiłam wszystkie często stosowane w leczeniu domowym leki opioidowe.
Czym szybko uśmierzyć ból?
Jeśli odczuwasz nagły, ostry, silny ból, musisz działać błyskawicznie. W takiej sytuacji zastosuj leki o szybkim początku działania. Przyniosą Ci one błyskawiczną ulgę w bólu.
Które leki na ból zadziałają najszybciej?
Jeśli zależy Ci na bardzo szybkim efekcie działania, zastosuj preparat ultra szybko działający, czyli taki, którego efekty zauważysz już w ciągu 15 minut od zastosowania np.
- rozpuszczalny w jamie ustnej (np. Fentanyl przezśluzówkowy do rozpuszczenia pod językiem)
- podawany donosowo (np. Fentanyl w postaci sprayu do nosa)
- waporyzowany (np. Preparaty na bazie suszu konopi medycznych, które wdychamy za pomocą specjalnego urządzenia – waporyzatora)
- podawany dożylnie lub podskórnie (np. Preparaty oksykodonu, morfiny, fentanylu)
Na konsultacji przepiszę Ci właściwe leki i opowiem jak z nich korzystać.
WSKAZÓWKA
Leczenie bólu należy rozpocząć w chwili kiedy się on pojawi, a nie wówczas kiedy jego nasilenie jest już duże. Ponieważ wtedy jest już znacznie trudniejszy do leczenia.
Dlaczego leki przeciwbólowe nie dają szybkiej ulgi w bólu?
Nie wszystkie leki przeciwbólowe działają natychmiast. Czas do pojawienia się pierwszych efektów w przypadku zastosowania niektórych z nich to nawet 12-24 godziny!
Przecież nie możesz czekać tyle, aż przestanie Cię boleć. Czy wiesz więc, których leków unikać w takiej sytuacji?
Dlaczego tabletka przeciwbólowa nie pomaga w ostrym napadzie bólu?
Przyczyn dla których przyjmowane leki przeciwbólowe nie pomagają w bólu może być kilka.
- Po pierwsze, każdy lek ma inny czas potrzebny, aby rozpoczął swoje działanie. Działanie leku może być za wolne.
- W przypadku powszechnie dostępnych leków przeciwzapalnych o działaniu przeciwbólowym czyli tzw. NLPZ czas ten może wynosić od 15 minut do nawet 24 godzin od połknięcia tabletki.
- Po drugie, być może stosujesz lek w zbyt niskiej dawce
- Po trzecie, lek może być niewłaściwy dla rodzaju bólu. Możesz nie wiedzieć, ale leki przeciwbólowe nie działają na każdy rodzaj bólu w taki sam sposób.
WSKAZÓWKA
Dla przykładu na bóle o przyczynie zapalnej najlepiej sprawdzają się przeciwbólowe leki przeciwzapalne np. diklofenak, keonal. Tymczasem te same leki nie będą w ogóle skuteczne w bólach o charakterze neuropatycznym.
Plastry przeciwbólowe w chorobie nowotworowej
Słyszałeś pewnie z wielu źródeł, że w leczeniu bólu sprawdzają się „plastry z morfiną”.
- Po pierwsze, musisz wiedzieć, że plastry z opioidami nie zawierają w zasadzie morfiny ale inne rodzaje opioidów (fentanyl lub buprenorfinę).
- Po drugie, świeżo przyklejony plaster przeciwbólowy rozpocznie swoje działanie po 12-24 godzinach. Ta forma leczenia nie sprawdzi się więc w nagłym napadzie silnego bólu.
WSKAZÓWKA
Znajdują one jednak szerokie zastosowanie w leczeniu bólów o charakterze przewlekłym. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej jak należy używać plastrów przeciwbólowych (odsyłam Cię do wpisu gdzie omówiłam to zagadnienie).
Jak radzić sobie z nagłym napadem silnego bólu?
Jeśli stosujesz już leki przeciwbólowe, które Ci zaleciłam. Z pewnością przez większość czasu ból jest opanowany na tyle, że funkcjonujesz zupełnie normalnie. Niestety mimo ścisłego przestrzegania zaleceń mogą zdarzyć się momenty, w których silny ból pojawia się znikąd. Gwałtownie narasta po czym stopniowo samoistnie zanika.
Prawdopodobnie doświadczasz napadów tzw. bólu przebijającego. Większość osób chorych na nowotwór doświadcza tego typu problemów. Pojawia się on u ok 61% chorych.
WSKAZÓWKA
Również z “bólem przebijającym” damy sobie radę. Przeczytaj poniżej jak mogę Ci pomóc.
Leczenie bólu przebijającego
Podstawowym sposobem leczenia bólów przebijających jest stosowanie tzw. dawek ratunkowych czyli dodatkowych dawek leku przeciwbólowego.
WSKAZÓWKA
Stosuj je w momencie wystąpienia bólu, bądź o ile jesteś w stanie przewidzieć okoliczności napadu – zapobiegawczo.
Ból nowotworowy pojawia się podczas ruchu lub w określonych sytuacjach
Jeśli ból pojawia się w związku z pewnymi czynnościami np.
- ból pojawiający się po intensywnym kaszlu
- po posiłku
- związany z połykaniem pokarmów lub przyjmowaniem płynów
- towarzyszący wypróżnianiu lub mikcji
- nasilający się podczas czynności higienicznych lub pielęgnacyjnych np. zmianie podkładów medycznych lub pieluch, pielęgnacji rany.
- związany z poruszaniem się
Wtedy wystąpienie takiego bólu możesz wcześniej przewidzieć. Pozwala Ci to na zastosowanie leków przeciwbólowych “z wyprzedzeniem” tzn. w momencie, kiedy ból jeszcze nie występuje. Pamiętaj, że większość leków przyjmowanych doustnie potrzebuje co najmniej kilkudziesięciu minut, aby rozpoczęły swoje działanie.
WSKAZÓWKA
Jeśli np. bóle pojawiają się zawsze podczas czynności pielęgnacyjnych lub pielęgnacji rany, przyjmij krótko działający lek (zawsze po uzgodnieniu z lekarzem) na ok. 30 minut przed tymi czynnościami. Dzięki temu, kiedy ból się nasili Ty będziesz chroniony przez lek będący w szczycie swojego działania.
Jeśli zastosujesz ten lek “za późno”. Zanim rozpocznie on swoje działanie-będziesz odczuwał dolegliwości bólowe.
Ból nowotworowy, który pojawia się gwałtownie w sposób nieoczekiwany
Ból w ciągu dnia może pojawić się również w sposób nieoczekiwany. Czyli żadna czynność lub zachowanie nie prowokuje jego wystąpienia. W zasadzie trudno określić jego przyczynę. Ma charakter kłujący, lub przeszywający. Może trwać od kilku sekund do kilku godzin.
- U ok. 23% pacjentów bóle takie trwają nie dłużej niż 30-60 minut.
- 33% przechodzi samoistnie w ciągu 15-30 minut.
- Około 31% z nich trwa krócej niż 15 minut!
Z tego powodu tradycyjne leki krótko działające zażywane drogą doustną nie są w stanie przerwać takiego napadu bólu. Po prostu nie działają wystarczająco szybko.
W przypadku bólu incydentalnego niezależnego od woli o szybko narastającym nasileniu, stosujemy opioidy o ultra szybkim początku działania. Produkty zawierające fentanyl podawane drogą donosową, podjęzykową i podpoliczkową pozwalają na bardzo szybkie złagodzenie bólu. Efektu przeciwbólowego można się spodziewać już po 7-15 min!
Jak uniknąć działań niepożądanych silnych leków przeciwbólowych?
Obawiasz się działań niepożądanych stosowanych leków przeciwbólowych? Na szczęście w większości przypadków udaje się uniknąć działań niepożądanych związanych ze stosowaniem silnych leków przeciwbólowych. Jest na to kilka sposobów. Jednym z nich jest miareczkowanie dawki leku czyli stopniowe zwiększanie jego dawki. Pozwala ono na właściwą adaptację (przyzwyczajenie się) organizmu do nawet wysokich dawek leków.
Inne sposoby na uniknięcie działań niepożądanych po lekach przeciwbólowych opisałam w tych wpisach:
- powikłania stosowania opioidów
- bezpieczne leki przeciwbólowe
- ból brzucha po lekach przeciwbólowych
- skuteczne sposoby na leczenie zaparć
Pamiętaj, że możesz w tej kwestii liczyć na moją pomoc. Na wizytach kontrolnych zawsze szczegółowo wypytuję Cię o niepokojące Cię objawy, które pojawiają się podczas leczenia. Znam również wiele sposobów, które pomagają skutecznie uniknąć działań niepożądanych leczenia lekami przeciwbólowymi.
Leki przeciwbólowe powodują silne działania niepożądane
Co zrobić jeśli pomimo zastosowania wymienionych wyżej wskazówek doświadczasz działań niepożądanych podczas przyjmowania leków przeciwbólowych?
Koniecznie skontaktuj się ze mną. Znajdę rozwiązanie każdego problemu.
Leczenie bólu nowotworowego u osób starszych
Jeśli problem bólowy dotyczy bliskiej Ci osoby, z którą nie można nawiązać kontaktu słownego. Z powodu osłabienia, zaburzeń poznawczych (np. otępienia) lub ciężkiego stanu. Pamiętaj, że również w tej sytuacji mogę WAM pomóc.
Właśnie dla takich trudnych sytuacji opracowano specjalne metody obserwacji zachowania chorego. Pozwalają one ocenić natężenie odczuwanego przez niego bólu. Możesz samodzielnie przeprowadzić taką obserwację. Wskazówki znajdziesz w zakładce “testy diagnostyczne” na głównej stronie. A ja jak zwykle służę swoją fachową pomocą.
WSKAZÓWKA
Sam wiek chorego nie odgrywa większej roli w wyborze leczenia. Ważniejsze znaczenie ma indywidualna ocena chorego, której dokonuję podczas wizyty lekarskiej.
Ból w chorobie nowotworowej skąd się bierze?
Ból nowotworowy może być spowodowany wieloma przyczynami. Większość z nich wiąże się z:
- Przebiegiem samej choroby. Przede wszystkim obecnością guza lub zmian przerzutowych, które powodują dolegliwości bólowe. Taki ból nowotworowy pojawia się u ok. 70% chorych.
- Podjętym leczeniem onkologicznym i jego następstwami. (u 20% chorych)
- np. przetrwałe bóle pooperacyjne,
- bóle po przebytej radioterapii, chemioterapii, czy inny leczeniu
- Procedurami diagnostycznymi i terapeutycznymi np.
- biopsją,
- założeniem portu naczyniowego,
- stentu,
- cewnika,
- pielęgnacją rany.
- Konsekwencjami ograniczenia aktywności (leżeniem w łóżku), wyniszczenia (u 1 na 3 pacjentów) np.
- bolesnymi owrzodzeniami lub odleżynami.
- bólami mięśniowo-powięziowymi
- przykurczami mięśni,
- sztywnością
- zaparciami
- grzybicą jamy ustnej lub przełyku
- Innymi niezależnymi przyczynami czasami pośrednio związanymi z chorobą nowotworową np. zakażeniami, osteoporozą, przewlekłym zapaleniem stawów czy przebytym półpaścem.
Z jakim bólem masz do czynienia? Jak leczyć tego rodzaju ból?
Samemu bardzo trudno jest właściwie zdecydować o doborze leku przeciwbólowego. Jeśli dokonasz złego wyboru lek może okazać się nieskuteczny, lub możesz doświadczyć silnych działań niepożądanych leczenia. Dlatego najlepiej zdaj się w tej kwestii na specjalistę. Chętnie w tym Ci pomogę.
Jak boli rak?
Ból w przebiegu choroby nowotworowej może powstawać w różny sposób.
Każdy z tych rodzajów bólu wymaga zastosowania specyficznych metod leczenia.
Czy nowotwór narządów wewnętrznych boli?
Tak. Nowotwór zlokalizowany wewnątrz klatki piersiowej, jamy brzusznej lub miednicy może powodować dolegliwości bólowe. Takiego rodzaju bólu nowotworowego doświadcza 30% chorych.
Jeśli zmiany nowotworowe powodują zwężenie lub ucisk na jelita, moczowody lub drogi żółciowe, ból może przyjąć charakter kolkowy.
Bóle brzucha towarzyszą:
- rozciąganiu i skurczom jelit
- rozciąganiu torebki wątroby (np. w guzach wątroby)
- naciekaniu przez nowotwór więzadeł, naczyń krwionośnych lub otrzewnej.
Bóle w klatce piersiowej mogą wiązać się z naciekaniem opłucnej.
Jak leczyć ból brzucha w chorobie nowotworowej?
Postępowanie w takich sytuacjach wymaga dokładnego określenia przyczyny bólu. Ponieważ w niektórych przypadkach możliwe jest leczenie zabiegowe, które pozwoli zredukować dolegliwości bólowe. W leczeniu bólu o charakterze trzewnym należy zastosować leki nieopioidowe i/lub opioidowe zgodnie z zaleceniami lekarza.
Jakie leki stosować na kolkowe bóle brzucha w nowotworze?
Bóle o charakterze kolkowym lokalizują się w środkowej części brzucha lub w jego dolnej części. Pojawiają się nagle, ich intensywność narasta.
WSKAZÓWKA
Jeśli dokuczają Ci bóle o charakterze kolkowym zastosuj leki rozkurczowe np.: metamizol, buskolizynę, atropinę, glikopyrolat, drotawerynę, mebewerynę, alwerynę.
Czy przerzuty nowotworu do wątroby mogą boleć?
Tak, ból najczęściej ma charakter tępy. Lokalizuje się pod prawymi żebrami. Daje wrażenie pełności, rozpierania. Czasami ból promieniuje do okolicy między łopatkami lub prawego barku. Dolegliwości nasilają się w pozycji stojącej.
Jak ulżyć w bólu w nowotworze trzustki?
W przypadku guzów trzustki ból najczęściej lokalizuje się w śródbrzuszu. Może promieniować do kręgosłupa lub mieć charakter opasujący. Ból nasila się w pozycji leżącej na wznak. Sprawia to, że osoby doświadczające tego uporczywego bólu preferują spanie w pozycji siedzącej. Przyjęcie pozycji płodowej czyli z przygiętymi kolanami do klatki piersiowej przynosi ulgę w bólu.
Bóle te są trudne do opanowania lekami przeciwbólowymi. W pobliżu głowy trzustki lokalizują się duże sploty nerwowe, które często podrażniane są przez guz nowotworowy. Z tego powodu bóle często przybierają charakter neuropatycznych. (kłucie, przeszywanie, palenie, pieczenie)
Jak poradzić sobie z bólami podczas oddawania stolca lub moczu?
Bóle towarzyszące lub poprzedzające wypróżnienie mogą mieć różne przyczyny.
Jedną z nich są zaparcia. Rzadkie, bolesne wypróżnienia, poczucie niecałkowitego wypróżnienia to jedne z objawów zaparć, które niezwykle często towarzyszą chorobie nowotworowej lub jej leczeniu.
Większość leków przeciwbólowych nasila problem zaprać. Jeśli chcesz poznać niezawodne sposoby na unikniecie problemu zaparć, odsyłam Cię do tego wpisu.
Jeśli odczuwasz bardzo sile, napadowe kurcze odbytnicy lub pęcherza. Połączone z pilną i bolesną potrzebą oddania stolca lub moczu, możesz doświadczać zespołu bólowego zwanego TENESMUS. Taki problem wymaga pilnej konsultacji ze specjalistą leczenia bólu.
Czy przerzuty raka do kości zawsze bolą?
Ból nowotworowy w przerzutach do kości pojawia się u 28-45% pacjentów. To jeden z najczęstszych rodzajów bóli u chorych na nowotwór.
Ból wiąże się głównie z:
- obecności przerzutów do kręgosłupa
- naciekaniem przez nowotwór szpiku kostnego
- postępującym niszczeniem kości,
- złamaniami patologicznymi, skutkującymi uciskiem na struktury układu nerwowego
- zaburzeniami funkcji podporowych szkieletu.
Obecny jest zarówno w spoczynku jak i w ruchu. Ma charakter dobrze zlokalizowany. Ucisk bolącego miejsca czy ruch nasila ból. Często jest intensywniejszy pod wpływem ciepła, w nocy. Ponadto u części pacjentów towarzyszą mu stany podgorączkowe
Czy duża ilość przerzutów do kości powoduje bardzo silne bóle?
Ilość zmian przerzutowych w kościach nie zawsze przekłada się w sposób bezpośredni na natężenie bólu. Zdarza się, że jeden przerzut do kości może generować silniejsze dolegliwości bólowe niż nawet kilka drobnych. Pojedyncza zmiana bywa bardziej bolesna od zmian rozsianych
W jakich nowotworach pojawiają się przerzuty do kości?
Najczęściej przerzuty do kości pojawiają się w przebiegu nowotworów:
- płuca
- sutka
- prostaty
- układu krwiotwórczego
- tarczycy
- żołądka
- jajnika
Gdzie najczęściej pojawiają się przerzuty do kości?
Przerzuty mogą lokalizować się w każdej części szkieletu. Najczęściej są to: kręgosłup, miednica, żebra, mostek, kości długie czy czaszka.
Jak zbadać czy w kościach występują przerzuty nowotworu?
Jeśli chcesz skutecznie leczyć ból związany z przerzutami do kości musisz przede wszystkim dokładnie określić ich lokalizację. W tym celu przyda się badanie takie jak- scyntygrafia kości.
Jak leczyć ból nowotworowy w przerzutach do kości?
Ból nowotworowy związany z przerzutami do kości możemy leczyć na kilka różnych sposobów.
Lek na bolesne przerzuty do kości
Leki stosowane w leczeniu bólu związanego z przerzutami do kości to:
- NLPZ czyli niesteroidowe leki przeciwzapalne np. ketonal
- glikokortykosteroidy
- koanalgetyki
- bisfosfoniany
- denosumab
- Radioterapia miejscowa-czyli naświetlanie miejsc w kościach, w których występują przerzuty
- Leczenie chirurgiczne
- W ramach prewencji i leczenia złamań kości – wertebroplastyka, kyfoplastyka.
- Izotopy radioaktywne:
- stront 89, samar 153 stosujemy w przypadku przerzutów osteoblastycznych w raku piersi lub stercza,
- jod radioaktywny 131 w przebiegu raka pęcherzykowego tarczycy
- W przypadku braku skuteczności techniki interwencyjne: neurolizy, termolezje, blokady centralne lub stymulację struktur OUN.
- Kluczowe jest również właściwe zaopatrzenie chorego w sprzęt ortopedyczny stabilizujący zniszczone nowotworem elementy szkieletu. Pozwala to zmniejszyć ryzyko uszkodzeń i zniekształceń.
Czy leczenie nowotworu jest bolesne?
Niestety tak. Ból może towarzyszyć zastosowaniu każdej z dostępnych metod leczniczych stosowanych w leczeniu nowotworów. Jeśli zastosowane leczenie choroby nowotworowej było niezwykle agresywne, to ból może utrzymać się również po wyleczeniu z choroby. Może przypominać o przebytej chorobie przez wiele miesięcy, a nawet lat. Według badań ból taki dotyka nawet 40 do 60% wyleczonych z choroby nowotworowej.
Jak leczyć ból po operacji usunięcia nowotworu?
Jeśli w ramach leczenia choroby nowotworowej zamierzasz poddać się operacji usunięcia guza musisz wiedzieć, że:
Sama operacja przebiegnie bezboleśnie. W tym okresie czuwać nad Tobą będzie lekarz anestezjolog. Z pewnością przed zabiegiem omówi z Tobą zarówno przebieg znieczulenia do zabiegu, jak i wszelkie metody zapobiegania bólowi w okresie pooperacyjnym. Warto, abyś skorzystał z wszystkich proponowanych przez lekarza rozwiązań. Również tych dodatkowych jak np. dodatkowe znieczulenie regionalne, blokady lub znieczulenie zewnątrzoponowe.
Dlaczego to takie ważne? Ponieważ optymalne zaopatrzenie przeciwbólowe w okresie okołooperacyjnym (przed, w trakcie i bezpośrednio po operacji) zmniejsza ryzyko wystąpienia przetrwałych bólów pooperacyjnych.
Dlaczego ból po operacji nie przemija?
Przetrwały ból pooperacyjny to taki, który wiąże się bezpośrednio z przebytym zabiegiem operacyjnym. Ból w zaskakujący sposób utrzymuje się pomimo prawidłowego wygojenia tkanek operowanej okolicy ciała. Dolegliwości mają charakter ciągły. Pacjenci najczęściej opisują je jako ból przypominający palenie, pieczenie, pulsowanie lub ściskanie. Z towarzyszącymi napadami przeszywającego kłucia, przeczulicą lub niedoczulicą.
Po jakich operacjach ból utrzymuje się najdłużej?
Długo utrzymujący się ból po operacji najczęściej towarzyszy zabiegom takim jak:
- torakotomia ( Dotyczy 30%-50% pacjentów)
- mastektomia ( 30% pacjentek po usunięciu gruczołu piersiowego. Nawet u 50% gdy zabiegowi towarzyszy usuniecie węzłów pachowych).
- amputacja kończyny ( 60-80% pacjentów)
Czy radioterapia jest bolesna?
- Bóle pojawiają się u 10-20% pacjentów poddanych radioterapii.
- Zespoły popromienne ujawniają się w okresie od pół roku do 20 lat po leczeniu. Należą do późnych skutków ubocznych radioterapii.
- Związane są z włóknieniem, zaburzeniami w ukrwieniu, uszkodzeniem nerwów.
- Jeśli uszkodzeniu ulegają struktury układu nerwowego, bólowi towarzyszą parestezje, osłabienie lub niedowład kończyny.
- W zależności od naświetlanej okolicy przybierają różną postać.
- Niekiedy występują pod postacią pleksopatii, mielopatii, neuropatii, zapalenia śluzówek jamy ustnej, gardła, przełyku czy jelit.
Czy chemioterapia jest bolesna?
Chemioterapia to niezwykle wyniszczająca forma terapii. W związku z tym, może powodować wiele skutków ubocznych. Dolegliwości bólowe to jedne z nich. Mogą się one pojawiać w dniu przyjęcia chemii i przeciągać się na kilka kolejnych dni. Niektóre dolegliwości mogą również pojawić się kilka tygodni od rozpoczęcia chemioterapii, lub po kilku miesiącach od jej zakończenia.
Podczas stosowania chemioterapii pojawiają się: bóle stawów, bóle mięśni, pleców, bóle kręgosłupa i kości. Wysoce agresywne leczenie prowadzi również do uszkodzeń układu nerwowego i rozwoju polineuropatii. A niektóre z leków prowadzą do bolesnego zapalenia błony śluzowej jamy ustnej.
Jak często występuje ból nowotworowy po chemioterapii?
Ból po chemioterapii występuje z częstością 3-7% w przypadku stosowania jednego chemioterapeutyku. Jednak jeśli stosujesz tzw. leczenie skojarzone (czyli kilka leków na raz) wartość ta rośnie do 38%.
Czy każdy chemioterapeutyk powoduje bóle?
Bardzo duże prawdopodobieństwo wystąpienia bólu występuje w przypadku zastosowania w leczeniu:
- pochodnych platinum np. cisplatyny (70-100%), winkrystyny
- taksanów (11-87%)
- talidomidu i jego analogów (20-60%)
- ixabepilonu (60-65%)
Jakie są objawy uszkodzenia nerwów po chemioterapii?
Bólowi towarzyszą: parestezje najczęściej zlokalizowane wokół ust, mrowienie, drętwienie, uczucie palenia, pieczenia dłoni /stóp. Tzw. obszary skarpetek i rękawiczek. Pojawiająca się ataksja czuciowa, skurcze mięśni, zaburzenia motoryczne utrudniają poruszanie się. Czasem współwystępuje uczucie przechodzenia prądu wzdłuż kręgosłupa oraz nadwrażliwość na zimno.
Czy leczenie hormonalne nowotworu może powodować ból?
Przyjmowanie leków hormonalnych może również powodować różne dolegliwości bólowe.
- Zwłaszcza stosowanie inhibitorów aromatazy (anastrozol, letrozol, eksemestan) u chorych na raka piersi może powodować bóle kostne i bóle stawów. Dotyczą głównie stawów dłoni, skokowych, łokciowych, kolanowych i biodrowych.
- Podobnie w przypadku stosowania w leczeniu antyestrogenów (tamoksifen).
- Leki te dodatkowo zwiększają ryzyko bolesnych złamań kompresyjnych z powodu osteoporozy.
Bóle przy stosowaniu czynniku wzrostu granulocytów (neutrofilów) np. G-CSF
Neutropenia po chemioterapii
Złe wyniki krwi podczas stosowania chemioterapii mogą świadczyć o rozwoju neutropenii. Aby podnieść poziom białych krwinek we krwi stosuje się czynnik wzrostu granulocytów. Leczenie G-CSF jest skuteczne. Niestety niesie również ze sobą ryzyko nasilenia dolegliwości bólowych. Ból ten występuje u ok. 20 % pacjentów, którzy leczeni są czynnikami stymulującymi wzrost białych krwinek. W wyniku podania tego preparatu, komórki krwiotwórcze namnażają się gwałtownie w szpiku kostnym. Powoduje to podrażnienie znajdujących się tam zakończeń nerwowych. W konsekwencji po podaniu preparatu, pacjenci odczuwają silne bóle kostne.
Rak nie musi boleć
- Po pierwsze, skuteczne leczenie bólu podczas terapii onkologicznej jest składową kompleksowej terapii przeciwnowotworowej. To jeden z niezbędnych czynników jej powodzenia. Nie powinno ono schodzić na dalszy plan. Niewłaściwie lub nieskutecznie leczony ból staje się niezwykle uciążliwy dla pacjenta. Zniechęca do prowadzenia terapii onkologicznej. A ponadto w skrajnych przypadkach może przerodzić się w ból totalny (wszechogarniający).
- Po drugie, nieleczony lub nieskutecznie leczony ból sprzyja niekorzystnym zmianom w funkcjonowania organizmu. W wyniku tego pogarsza jego odporność, obniża jakość życia osoby chorej. Co w konsekwencji utrudnia prowadzenie skutecznego leczenia przeciwnowotworowego.
- Dodatkowo może prowadzić do zaburzeń emocjonalnych, psychotycznych i depresji.
Medyczna marihuana również znajduje zastosowanie w leczeniu bólu nowotworowego
Pacjenci mojej poradni chętnie korzystają z tej formy leczenia. Jeśli zastanawiasz się nad korzyściami jakie możesz odnieść z takiej terapii, zapraszam na konsultację.
Jakie korzyści dla pacjenta z nowotworem dają konopie medyczne?
W leczeniu choroby onkologicznej medyczna marihuana stosowana jest ze względu na jej złożony profil oddziaływania na organizm:
- łagodzenie nudności i wymiotów wywołanych chemioterapią
- poprawę apetytu, walkę z wyniszczeniem
- poprawę jakości snu
- łagodzenie bólu o charakterze neuropatycznym i zapalnym
- zmniejszenie napięcia mięśni
- poprawę nastroju
Więcej o zastosowaniu medycznej marihuany w leczeniu bólu przeczytasz w tym podlinkowanym wpisie.
Jak pomóc w bólu nowotworowym?
Zajmuję się leczeniem bólu we wszystkich rodzajach nowotworu. Pomagam pacjentom na każdym etapie leczenia nowotworu. Również na etapie leczenia paliatywnego, oraz po zakończonej terapii.
W poradni leczenia bólu, u pacjentów walczących z nowotworami, leczę między innymi następujące zespoły bólowe:
- Spowodowane naciekaniem nowotworu na narządy, tkanki, nerwy.
- Ponadto związane z przerzutami do kości i kręgosłupa.
- Jak również towarzyszące przerzutom do OUN i rdzenia kręgowego.
- Poza tym przetrwałe bóle pooperacyjne.
- Dodatkowo neuropatyczne bóle po chemioterapii .
- Związane z radioterapia.
- Fantomowe, bóle po amputacji, bóle kikuta.
- Bóle występujące w stanie terminalnym.
⭐⭐⭐⭐⭐
- Pacjenci ubezpieczeni otrzymują recepty ze zniżką zgodną ze wskazaniami refundacyjnymi.
- Wystawiam recepty Rpw.
- Prowadzę punkt konsultacyjny stosowania medycznej marihuany.
- Po wcześniejszym uzgodnieniu możliwe są również wizyty domowe.
Jeśli chcesz dowiedzieć się jakie inne zespoły bólowe leczę w poradni leczenia bólu, wróć na stronę główną.
8 Odpowiedzi
James
Super artykuł!
Lek. Anna Kociszewska-Bald
Dzięki
Agnieszka
Wspaniały merytorycznie artykuł. Bardzo żałuję, że nie trafiłam na niego wcześniej, gdy bóle nowotworowe mojego męża zaczęły się wzmagać. Jest pod opieką warszawskich poradni bólu, ale Pani artykuł wyjaśnił dużo więcej niż jakiekolwiek dotychczasowe spotkanie w poradniach. Leczenie bólu w naszym kraju jest nadal dość uciążliwe, ale treść tego artykułu pozwala wierzyć i napawa nadzieją, że będzie coraz lepiej w tej kwestii. Dziękuję.
Lek. Anna Kociszewska-Bald
Bardzo dziękuję za miłe słowa. Ciesze się, że moja praca, jaką wykonuję również tu w internecie, spotyka się z tak pozytywnym odbiorem. 🙂
Staram sie przybliżać chorym i ich rodzinom trudne zagadnienia związane z leczeniem bólu tak, aby były one proste do zrozumienia. Dzięki temu sam proces leczenia bólu staje się prostszy zarówno dla pacjenta jak i leczącego go lekarza.
kłosek_lodz
Tyle cennych informacji w jednym miejscu! Słowem, pogotowiebolowe.com.pl najlepsza poradnia leczenia bólu w Łodzi.:-)
Lek. Anna Kociszewska-Bald
Bardzo dziękuję.
Małgorzata Maksymowicz
Dziękuję! Zamieściłam ponownie link do tej wspaniałej strony na mojej grupie Rak płuc. Mam nadzieję, że członkowie grupy napiszą, czy i czego brakuje – jest tutaj tak wiele informacji, że ja na razie nie jestem w stanie tego stwierdzić. Chylę czoła i jeszcze raz dziękuję za udostępnienie tej wiedzy
Lek. Anna Kociszewska-Bald
Dziękuję Pani Małgosiu. 🙂