Opioidy to leki przeciwbólowe przeznaczone do leczenia bardzo silnego bólu. Aby to leczenie było bezpieczne musisz wiedzieć jakie są najczęstsze powikłania stosowania opioidów.
Poniżej omówiłam:
- jakich działań niepożądanych doświadczysz podczas stosowania leków opioidowych,
- jakie interakcje lekowe mogą mieć miejsce
- kiedy rozwija się tolerancja na leki opioidowe
- jak postąpić w przypadku przedawkowania leków
- oraz jak bezpiecznie stosować leki opioidowe
Jeśli potrzebujesz pomocy specjalisty w leczeniu silnych dolegliwości bólowych- zobacz w jaki sposób mogę Ci pomóc.
Tutaj znajdziesz sposoby leczenia jakie proponuję pacjentom w poradni leczenia bólu.
Tramadol najczęściej stosowany lek opioidowy w Polsce
💊Adamon, Oratram, Poltram, Tramadol, Tramal, Tramudin, Skudexa, Doreta, Exbol, Padolten, Palgotal, Paratram, Poltram Combo, Trampar, Zaldiar.💊
Co łączy te preparaty farmaceutyczne…
- Wszystkie z nich zawierają w swoim składzie TRAMADOL.
- To jeden z najczęściej przepisywanych preparatów przeciwbólowych stosowanych w naszym kraju.
Tramadol najpopularniejszy lek opioidowy w Polsce
- Jako lek przeciwbólowy pierwsi zarejestrowali go Niemcy w latach 70. Stamtąd trafił do Polski.
- Preparaty tramadolu apteki realizują na podstawie recept Rp a nie Rpw (jak większość opioidów).
- To głównie tan fakt spowodował, że lek powszechnie przepisują lekarze różnych specjalności.
Czy tramadol to dobry i bezpieczny lek przeciwbólowy?
- Właściwie stosowany pod kontrolą lekarza specjalisty…z pewnością.
- Niestety w swojej praktyce zawodowej spotykam się również z sytuacjami, w których lek ten jest:
- ”pożyczany od sąsiadki” i stosowany przez pacjentów, którzy nie powinni go używać w ogóle
- nadużywany przez pacjentów, prowadząc w krótkim czasie do rozwoju uzależnienia
- stosowany w połączeniach z innymi lekami, które mogą prowadzić do ciężkiego zespołu serotoninowego (mogącego zagrażać życiu)
Jakiej dawki dobowej leku nie należy przekraczać?
Bezpieczna dobowa dawka nie powinna przekraczać 400 mg. Osoby starsze i obciążone dodatkowymi schorzeniami nie powinny przekraczać dobowej dawki 300 mg.
Kto nie może stosować tramadolu?
Tramadol może dawać poważne interakcje z innymi lekami. Dlatego zawsze należy informować lekarzy o zażywaniu tego preparatu.
Dlaczego tramadol nie działa na wszystkich?
Czy wiecie, że ok. 5-10% naszej populacji posiada mutację genową. Sprawia ona, że tramadol nie działa w ich przypadku tak jak u pozostałej części społeczeństwa. U tych osób wątroba metabolizuje lek głównie do nieaktywnej postaci. W konsekwencji ta grupa osób zazwyczaj nie odczuwają poprawy po tym leku niezależnie od ilości przyjętych tabletek.
Powikłania stosowania opioidów wynikające z interakcji z innymi lekami
ZESPÓŁ SEROTONINOWY
To potencjalnie groźne powikłanie, które może mieć miejsce podczas stosowania niektórych leków, w tym leków przeciwbólowych.
Między innymi właśnie z tego powodu łączne zażywanie różnych leków należy zawsze konsultować z lekarzem specjalistą.
Spójrz na załączoną grafikę. Zespół serotoninowy charakteryzują następujące objawy:
- niepokój
- szerokie źrenice
- zlewne poty
- gorączka
- uczucie kołatania serca
- skoki ciśnienia tętniczego
- skurcze mięśni
- drżenia
- sztywność mięśni
- ból brzucha
- wymioty
- biegunka
Kiedy powikłania stosowania opioidów występują najczęściej?
Łączenie wymienionych leków może znacząco zwiększyć ryzyko zespołu serotoninowego.
WSKAZÓWKA
Postaraj się unikać łączenia wymienionych leków.
- Leki przeciwbólowe: Tramadol, petydyna, fentanyl, nefopam.
- Leki stosowane w leczeniu bólu neuropatycznego i zaburzeń nastroju:
SNRI np. duloksetyna, wenlafasyna
Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne np. amitryptylina - Leki stosowane w leczeniu psychiatrycznym:
SSRI np. citalopram, fluoksetyna, sertralina
Buspiron, Mirtazapina, Moklobemid, sole litu, trazodon, bupropion, Neuroleptyki np. risperidon - Leki przeciwmigrenowe: tryptany, ergotamina
- Leki stosowane w leczeniu choroby Parkinsona: selegilina, lewodopa
- Niektóre antybiotyki: cyprofloksacyna, linezolid
- Leki przeciwgrzybicze: np. flukonazol
- Suplementy diety: tryptofan, dziurawiec, żeń-szeń
- Leki przeciwwymiotne: metoklopramid
- Niektóre leki wykorzystywane w leczeniu grypy, kaszlu lub przeziębienia zawierające następujące składniki: dekstrometorfan, triprolidyne, difenhydramine
- Leki stosowane w leczeniu HIV/AIDS
- Narkotyki np. amfetamina i jej pochodne, ectasy, LSD, kokaina.
Jak zwiększam bezpieczeństwo terapii moich pacjentów w przypadku stosowania opioidów w leczeniu bólu?
W wypadku zakwalifikowania pacjenta do leczenia opioidami każdorazowo omawiam:
- Mechanizm w jakim działają przepisane leki
- Zalety i wady podjęcia takiej formy leczenia
- Na wizycie omawiam:
- sposób dawkowania leku,
- godziny przyjmowania preparatów,
- czy można je podzielić,
- czy należy łączyć je z posiłkiem,
- możliwość stosowania innych leków
- oraz potencjalne wskazania do odstawienia opioidów.
- Zalecenia te dostajesz również na piśmie.
- Sposoby zapobiegania wystąpieniu objawów niepożądanych na początku terapii oraz w trakcie jej prowadzenia (zaparcia).
- Masz możliwość stałego kontaktu z lekarzem prowadzącym leczenie. W przypadku pojawienia się jakichkolwiek objawów niepożądanych lub jeśli będziesz miał pytania odnośnie prowadzonego leczenia-jestem do Twojej dyspozycji.
- Ustalam plan leczenia oraz wizyt kontrolnych (aby uniknąć ryzyka rozwoju uzależnienia, monitorować skuteczność i bezpieczeństwo terapii)
- Informuję chorego, o innych metod leczenia (psychoterapii, rehabilitacji, blokadach itd.), które wspomagają proces leczenia oraz pozwalają ograniczyć ilość przyjmowanych leków.
Kiedy może dojść do przedawkowania opioidów?
- W wyniku omyłkowego przyjęcia zbyt dużej dawki leku.
- Pogorszenia stanu ogólnego (np. wystąpienie gorączki, infekcji, odwodnienie, pogorszenie funkcji nerek , wątroby, zahamowanie perystaltyki przewodu pokarmowego).
- W związku z jednoczesnym zastosowaniem innych leków, które mogą wpływać na wchłanianie lub metabolizm opioidów.
Co należy zrobić aby nie doszło do przedawkowania?
- Dokładnie przestrzegać zaleceń lekarskich odnośnie przyjmowania leków
- Konsultować z lekarzem przepisującym opioidy możliwość włączania do terapii innych leków.
- Informować lekarza prowadzącego o wystąpieniu infekcji, gorączki, czy innych problemów zdrowotnych.
Jak postąpić w przypadku wystąpienia objawów przedawkowania opioidów?
- Jeśli u pacjenta stosującego opioidy wystąpią objawy (zamieszczone na grafice) należy pilnie skorzystać z pomocy lekarza.
- Lekarz lub ratownik medyczny poda lek odwracający działanie opioidu oraz ustabilizuje stan pacjenta.
- Hospitalizacja może być konieczna w celu ustalenia przyczyny dla której doszło do zwiększenia stężenia opioidu w organizmie.
Czy jest możliwe, aby przy stosowaniu leków opioidowych bóle zamiast zmaleć nasiliły się?
Tak. W trakcie leczenia opioidami, mimo początkowej dobrej kontroli bólu może z upływem czasu dojść do nasilenia bólu.
Zakładając, że nie doszło do postępu czy nasilenia choroby podstawowej, sytuacja taka może zaistnieć jeśli dochodzi do:
- Rozwoju tolerancji na opioidy.
- Hiperalgezji po opioidowej.
- Niewydolności nerek.
Tolerancja na opioidy
Rozwój tolerancji na przyjmowane leki opioidowe wiąże się ze stałą potrzebą zwiększania dawki leku w celu utrzymania takiego samego działania preparatu.
Jeśli czujesz, że dotychczas stosowane dawki leków przestają być skuteczne. Zwiększenie dawek leków przynosi ulgę w bólu tylko na pewien czas, prawdopodobnie rozwinęła się tolerancja na dany opioid.
Taka sytuacja wymaga kontaktu z lekarzem prowadzącym leczenie. Ponieważ na niektóre opioidy tolerancja wyrabia się szybciej. W przypadku innych zaś efekt ten jest znacznie ograniczony. Właściwa modyfikacja leczenia przez specjalistę pomoże:
- zminimalizować ryzyko rozwoju tolerancji
- zastosować lek, który zminimalizuje te efekty
Nietypowe powikłania stosowania opioidów: Hiperalgezja poopioidowa
Jeśli podczas stosowania opioidów ból pomimo zwiększania dawki leku nasila się zamiast maleć. Ma zazwyczaj nową lokalizację i rozlany charakter. Koniecznie skonsultuj się ze swoim lekarzem. W tej sytuacji może mieć miejsce tzw. hiperalgezja poopioidowa.
- Najczęściej spotykamy ją podczas stosowania przewlekle dużych dawek fentanylu lub morfiny.
- Nie powodują zazwyczaj tego efektu: buprenorfina, metadon i oksykodon.
Niewydolność nerek a działanie morfiny
Stan pracy nerek ma szczególe znaczenie w wydalaniu niektórych opioidów i ich metabolitów.
Jeśli u osoby stosującej morfinę szczególnie w postaci doustnej, dochodzi do czasowego pogorszenie funkcji nerek pojawiają się:
- zaburzenia świadomości, nadmierna senność, drgawki oraz czasami spadek efektu przeciwbólowego.
Wiąże się to z niewłaściwą eliminacją z organizmu metabolitów morfiny.
Warto zwrócić uwagę, że podobna sytuacja ma miejsce w sytuacji gdy dochodzi do odwonienia organizmu np. w skutek bardzo nasilonej biegunki lub wymiotów.
⭐⭐⭐⭐⭐
Jeśli chcesz dowiedzieć się jakie zespoły bólowe leczę w poradni leczenia bólu, wróć na stronę główną.
Jeśli doświadczasz silnego bólu z pewnością zainteresują Cię również te informacje:
- Jak bezpiecznie stosować „plastry przeciwbólowe z morfiną”?
- Jak skutecznie zwalczyć ból nowotworowy?
- Dlaczego po lekach przeciwbólowych boli brzuch?
- Poznaj 16 skutecznych sposobów na leczenie zaparć po lekach przeciwbólowych
- Poznaj leki opioidowe: bez recepty, na receptę Rp i receptę Rpw
- Leczenie medyczną marihuaną jako alternatywa dla opioidów
- Czy istnieją w 100% bezpieczne leki przeciwbólowe?
Zostaw Komentarz